Cá Ali (Cichlid) là một trong những dòng cá cảnh rất phổ biến trong giới chơi cá cảnh tại Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung. Cá Ali tại thị trường Việt Nam có nguồn gốc rất phong phú, hàng bình dân chủ yếu được nhập từ Thái Lan và Trung Quốc, hàng cao cấp thường được nhập từ Đức hoặc trực tiếp từ Châu Phi.
Cá Cichlid hồ Malawi, thuộc gia đình Cichlidae, nổi tiếng với những tập tính sinh học đa dạng và thú vị. Dưới đây là một số tập tính nổi bật mà rất nhiều người chơi yêu thích của các dòng cá Cichlid hồ Malawi:
Xây dựng tổ
- Xây dựng lãnh thổ: Nhiều loài Cichlid hồ Malawi, đặc biệt là các loài Mbuna, rất bảo vệ lãnh thổ của mình. Chúng sẽ đào hang, tạo các nơi ẩn náu trong đá và cát để làm tổ và bảo vệ khu vực của mình khỏi các con cá khác.
- Lựa chọn địa điểm: Con đực thường xây dựng tổ ở những nơi có đá và cát, nơi mà chúng có thể dễ dàng bảo vệ và thu hút con cái.
Chăm sóc con
- Bảo vệ trứng và con non: Nhiều loài Cichlid hồ Malawi là những người cha mẹ tận tụy. Chúng bảo vệ trứng và con non khỏi các kẻ thù và giúp chúng phát triển an toàn. Con cái thường giữ trứng trong miệng để bảo vệ, một hành vi gọi là “miệng đẻ” (mouthbrooding).
- Ấp trứng miệng: Con cái giữ trứng và cá con trong miệng cho đến khi chúng đủ lớn để tự bảo vệ mình. Trong suốt thời gian này, con cái không ăn gì và tập trung vào việc bảo vệ con non.
Trật tự xã hội
- Xã hội phân cấp: Cichlid hồ Malawi thường có cấu trúc xã hội phân cấp, trong đó con đực thống trị thường có kích thước lớn hơn và màu sắc rực rỡ hơn. Chúng sử dụng màu sắc và hành vi để thể hiện quyền lực và thu hút con cái.
- Giao tiếp bằng màu sắc và hành vi: Các loài Cichlid sử dụng màu sắc và hành vi để giao tiếp với nhau. Màu sắc sáng và hành vi tấn công thường được sử dụng để cảnh báo hoặc thu hút bạn tình.
Đặc điểm sinh sản
- Mùa sinh sản: Các loài Cichlid hồ Malawi thường có mùa sinh sản cụ thể, trong đó con đực sẽ phát triển màu sắc rực rỡ hơn để thu hút con cái.
- Nghi thức giao phối: Con đực thường thực hiện các điệu nhảy và hành vi phức tạp để thu hút con cái. Chúng có thể rung lắc, lượn vòng quanh con cái và thể hiện màu sắc sặc sỡ.
Đặc tính ăn uống
- Đa dạng thức ăn: Các loài Cichlid hồ Malawi có chế độ thức ăn đa dạng, bao gồm tảo, động vật giáp xác, và động vật không xương sống. Một số loài là ăn tảo, trong khi những loài khác là săn mồi.
- Tập tính cào bề mặt: Một số loài Cichlid, như các loài Mbuna, thường cào bề mặt đá và cát để tìm kiếm thức ăn. Hành vi này giúp chúng loại bỏ tảo và vi sinh vật bám trên bề mặt.
Bảo vệ lãnh thổ
- Cạnh tranh lãnh thổ: Con đực thường bảo vệ lãnh thổ của mình khỏi các con đực khác và sẽ chiến đấu nếu cần thiết. Chúng sử dụng màu sắc và kích thước để đe dọa và xua đuổi đối thủ.
- Kết hợp bảo vệ: Một số loài Cichlid có thể hợp tác bảo vệ lãnh thổ với những con cái hoặc các con non, tạo thành các nhóm gia đình nhỏ để tăng cường khả năng bảo vệ.
Những tập tính này không chỉ làm cho cá Cichlid hồ Malawi trở nên thú vị và đẹp mắt trong bể cá mà còn giúp chúng thích nghi với môi trường sống tự nhiên và duy trì sự sống của loài.
