Cá bút chì ba sọc (tên khoa học: Nannostomus trifasciatus) là một loài cá trong họ Lebiasinidae, thuộc chi Nannostomus. Là loài cá dọn bể mang màu sắc nổi bật, bắt mắt tựa chiếc bút chì 3 sọc vàng – đen vô cùng quen thuộc đối với mỗi thế hệ học sinh. Đó là lý do khiến loài cá này luôn tạo được sự tò mò, thích thú đối với nhiều người chơi. Để khám phá về cá bút chì ba sọc, Thái Hòa Aquarium xin gửi đến Quý người chơi những thông tin hữu ích trong bài viết dưới đây!
– Phân loại khoa học
+ Ngành: Chordata (Dây sống)
+ Lớp: Actinopterygii (Cá vây tia)
+ Bộ: Characiformes (Cá chép mỡ)
+ Họ: Lebiasinidae (Cá bút chì)
+ Chi: Nannostomus (Cá bút chì)
– Nguồn gốc ra đời của cá bút chì ba sọc:
Cá bút chì ba sọc được tìm thấy lần đầu tiên vào năm 1876. Chúng phân bố và sống chủ yếu ở các vùng: Amazon, Colombia, Peru và Guyanas. Tại Rio Negro, cá bút chì ba sọc sinh sống trong những vùng đầm lầy lớn. Khi dòng sông xảy ra thiên tai – lũ lụt, loài cá này sẽ theo dòng nước di chuyển đến các khu rừng nhiệt đới bị ngập. Trong mùa khô, khi mực nước thấp, chúng sẽ bị giữ lại trong các hồ nhỏ còn sót lại phía sau, hoặc ở gần các cạnh rừng. Cá bút chì ba sọc sẽ hoạt động gần bề mặt nước vào ban đêm. Vào ban ngày, chúng thường sinh sống giữa các lớp nước phía trên.
– Đặc điểm nhận biết cá bút chì ba sọc:
Kích thước tối đa của cá bút chì ba sọc chỉ đạt tối đa là 6 cm. Ban ngày, ba sọc trên cơ thể chúng hiện rõ, tới đêm thì lại mờ dần đi. Đó là một trong những bản năng tự nhiên để tránh kẻ thù săn đuổi. Cá bút chì ba sọc có màu xanh – vàng trên lưng. Hai mặt của nó sẽ có màu bạc bên dưới. Các nắp mang, vây lưng, vùng chậu, hậu môn và đuôi thì có vệt màu đỏ. Với thân hình nhỏ thuôn dài cùng đặc điểm có 3 sọc nằm ngang trên thân, do đó hình ảnh loài cá này được nhiều người liên tưởng tới chiếc bút chì gỗ 3 sọc quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh.
– Thức ăn của cá bút chì ba sọc:
Cá bút chì ba sọc là loài ăn tạp và chủ yếu bơi gần mặt nước, nơi mà chúng có thể ăn được các loài côn trùng. Bên cạnh đó, loài cá này cũng ăn các vi sinh vật có hại cho hồ như rêu tảo, giúp môi trường nước trở nên sạch sẽ hơn. Bởi vậy nên cái tên cá bút chì ba sọc cũng luôn nằm trong danh sách những loài cá dọn bể hữu ích được nhiều người chơi săn lùng.
– Cách phân biệt cá bút chì ba sọc đực và cái:
Khác với con cái, vây hậu môn của cá đực sẽ có nhiều màu sắc hơn. Bên cạnh đó, con đực còn có thêm một hàng các điểm màu đỏ trong vùng màu vàng, nằm xen kẽ giữa các sọc. Đôi khi, con đực sẽ mỏng và nhiều màu sắc hơn so với con mái. Cá bút chì ba sọc ăn tạp và chủ yếu bơi gần mặt nước, nơi mà nó có thể tìm thấy các món ăn như là côn trùng, các vi sinh vật và tảo. Bút chì ba sọc vẫn thường bị nhầm lẫn với cá bút chì lùn. Tuy nhiên chúng có thể được phân biệt bởi kích thước, bởi cá bút chì ba sọc có kích thước nhỏ hơn, tối đa chỉ đạt được 6 cm.
– Tập tính của cá bút chì ba sọc:
Cá bút chì ba sọc thích hợp nuôi theo đàn trong 1 bể rộng bởi con đực có tập tính lãnh thổ cao.
– Đặc điểm sinh sản của cá bút chì ba sọc:
Cá bút chì ba sọc nói riêng và loài cá bút chì nói chung có một điểm vô cùng đặc biệt trong tập tính sinh sản, đó là cá đực sẽ là loài chăm sóc trứng thay vì cá cái. Cụ thể, sau khi ghép đôi và giao phối với con cái, những quả trứng sẽ có chất kết dính và bám trên các lá cây. Việc thụ tinh sẽ diễn ra bên ngoài và mỗi lần như vậy, cá cái thường đẻ khoảng 30-100 trứng trong cùng một thời điểm. Khi cá cái đẻ xong, cá đực sẽ đuổi con cái đi và một mình chăm trứng. Để trứng nở, con đực cần thường xuyên vẩy nước ẩm lên. Sau khoảng 24-72 giờ, tùy thuộc vào nhiệt độ của nước mà trứng sẽ bắt đầu nở và vài ngày tiếp đó, cá bột con bắt đầu tách ra khỏi vỏ trứng hoàn toàn và được cá bố chăm sóc. Cho đến khi cá con trưởng thành và có thể tự kiếm ăn, khi này cá đực mới rời đi.
– Kết luận:
Hiện nay, cá bút chì ba sọc ngày càng được nhiều người chơi ưa chuộng bởi đặc điểm dễ nuôi. Hơn cả chính là vai trò “công nhân dọn bể miễn phí” mà chúng đem lại cho bể thủy sinh. Thông qua bài viết trên đây, Thái Hòa Aquarium mong rằng Quý người chơi sẽ có thể mở rộng vốn hiểu biết về loài cá độc đáo này, giúp cho quá trình nuôi cá bút chì ba sọc trở nên thuận lợi, dễ dàng hơn!