Cá Neon là loài cá rất được ưa chuộng trong thú chơi thuỷ sinh, vì vậy việc cho cá Neon sinh sản rất được người chơi chuyên nghiệp và trại cá quan tâm. Bài viết này chúng tôi xin giới thiệu về kinh nghiệm và kỹ thuật sinh sản cho cá Neon.
Cá neon có hai sọc xanh – đỏ chạy dọc thân, vảy lấp lánh ánh bạc, sống tập trung từng đàn, có nguồn gốc ở lưu vực sông Rio Negro, Nam Mỹ và hiện được nuôi phổ biến trên thế giới.
Chúng thích sống trong môi trường nước sạch, có không gian rộng và nhiều oxy hòa tan. Ở môi trường nước dơ, nghèo oxy, cá trở lên nhợt nhạt, yếu ớt, giảm khả năng sinh sản, thậm chí con cái không đẻ trứng nữa hoặc trứng bị cứng. Trường hợp nước dơ vượt quá ngưỡng cho phép, cá rất hay bị bệnh. Khi bị bệnh, cá trở nên nhợt nhạt, mất màu đỏ lấp lánh trên thân, dấu hiệu này thường bắt đầu từ dưới cuống đuôi, rồi lan dần lên phía trước thân, sau đó một thời gian thì cá chết.
Tuổi thành thục lúc 4 – 5 tháng tuổi (con cái sớm hơn con đực), thích ăn các loại sống, nhỏ như bo bo, ấu trùng muỗi, artemia… Con đực có vây lưng và vây hậu môn dài, rộng và sặc sỡ, trong khi con cái tròn hơn, bụng to hơn.
Trước đây cá neon sinh sản không được, phải nhập khẩu, nay nhiều nơi đã cho sinh sản thành công. Theo KS. Nguyễn Sơn Hải, cá thường đẻ vào mùa thu và mùa đông, nơi nước hơi có tính acid (pH = 5,5 – 6,5), nhiệt độ 24 – 26 độ C, từng cặp con đực và con cái tách ra khỏi đàn, tìm những nơi có lá hoặc giá thể để đẻ. Chúng có thể được kích thích đẻ bởi tác động của cặp đầu tiên do pheromon tiết ra. Dấu hiệu sắp đẻ là cá bố mẹ bơi dọc theo giá thể theo hình xoắn ốc từ dưới lên trên. Sự sinh sản có kết quả tốt nếu cá bố mẹ được 9 – 12 tháng tuổi (trứng của những con cái già thường bị cứng). Cá được 5 – 6 tuần tuổi thì có màu như cá trưởng thành. Thức ăn cho cá con là loại nhỏ, mịn như protozoa, artemia… Cá con 1 cm có thể ăn trùn chỉ cắt nhỏ.
Cá Neon sinh sản thành thục khoảng 3 – 4 cm. Giữa các đợt đẻ, nên tách riêng đực và cái, đồng thời có chế độ nuôi vỗ. Trong tự nhiên cá bố mẹ thích làm tổ nơi có thực vật nổi, ít ánh sáng, có nơi ẩn nấp. Trong sinh sản nhân tạo, nên chọn những bể 20 – 30 lít, cách đáy vài cm căng lưới để cá bố mẹ không ăn trứng, trong bể đặt rong và thực vật thủy sinh khác tạo chỗ trú ẩn, phía ngoài bể phải che để giảm ánh sáng. Dùng máy lọc nước tuần hoàn để loại bớt tinh dịch gây ô nhiễm.
Khi cá bố mẹ được tách ra và đã sẵn sàng đẻ vào sáng hôm sau, thì không được cho ăn (nếu cá vẫn chưa đẻ sau 3 ngày thì cho vào bể khác để nuôi vỗ lại). Khi đẻ, cá đực dùng miệng thúc vào cá cái, bơi ngang trước cá cái và rung rung các vây, sau đó bơi vào các lùm thực vật, khi cá cái bơi theo, cả hai ép sát vào nhau, giữ chặt nhau bằng vây ngực, cá đực gắn mình vào cá cái bằng các móc trên vây hậu môn, cặp cá quay tròn theo trục thân rồi cùng phóng trứng và tinh; trứng rớt xuống đáy hoặc vào lá. Cá neon đẻ 100 – 300 trứng mỗi lần và 4 – 6 lần/vụ. Vì trứng dễ bị bệnh nấm, cần dùng chất chống nấm trong bể đẻ. Cá nở sau 24 – 36 giờ, sau 5 – 6 ngày thì bắt đầu bơi và bắt mồi tự do. Nên cho ăn ấu trùng artemia hoặc rotifer… đã rửa sạch nhiều lần trong ngày để tránh thừa thức ăn. Thay nước hàng ngày và ươm trong bể lớn.
Nếu bạn đang tìm mua cá cảnh, hãy tham khảo: Danh sách các loại cá cảnh đang có tại cửa hàng Cá cảnh Thái Hoà
