KIẾN THỨCCá Koi

Đặc điểm và cách lựa chọn cá koi Asagi

Đối với người Nhật, có 3 giống Magoi tồn tại, và một trong 3 giống đó là tổ tiên của tất cả các loài cá koi, Asagi Magoi. 160 năm trôi  qua, Asagi với hai dòng Narumi Asagi và Kongo Asagi đã cho ra những hậu duệ của giống Asagi Magoi (Narumi là tên của ngôi làng sản sinh ra toàn bộ giống Asagi).
Asagi là tổ tiên của Nishikigoi. Bản thân nó lại bắt nguồn từ loài cá chép đen sống ở sông suối. Những con cá chép đen này được tiến hóa theo hướng chọn lọc những giống có màu trắng, đỏ và xanh dương để giữ lại trong hồ koi.
Tuy rằng khó có thể tin, nhưng Asagi lại chính là tổ tiên của giống cá koi Kohaku vì trong quá trình nuôi chọn Asagi đột nhiên xuất hiện những con có màu trắng và đỏ trên ngực và bụng. Phối không biết bao nhiêu lần những con cá koi đỏ và trắng này đã cho ra giống cá koi kohaku.
Mr. Iwashita là chủ trại cá đầu tiên có một con Asagi với những vảy vàng Ginrin lấp lánh khắp toàn thân. Lịch sử ghi lại rằng Ginrin Asagi trở thành một giống cá thực thụ vào năm 1999. Vấn đề duy nhất ở đây là những con Ginrin Asagi của trại Iwashita luôn luôn cực kỳ khó tìm vì người chủ nhân của nó nổi tiếng trong việc lựa chọn khắt khe, hàng trăm ngàn con cá chỉ có thể lấy được từ 1000 tới 1500 con đúng tiêu chuẩn.
Đến nay giống Kinginrin Asagi vẫn còn tồn tại, nhưng với giống Doitsu, nó vẫn còn nhưng không phải là Doitsu Asagi nữa mà thế vào đó là Sushui, một giống cá chúng ta sẽ đề cập chi tiết ở một bài viết khác.

Làm thế nào để nhận định chắc chắn một con Asagi?

Hi của Asagi thường có màu đỏ gỉ sét. Đặc tính nổi bật của Asagi là không hề có Hi trên lưng ( điều mà ta thường thấy ở Kohaku và Sanke…). Lưng cá sẽ được bao phủ bởi một lớp vảy có màu xanh dương (indigo) với lớp da trắng chen giữa các vảy và thêm vào màu đỏ ở bụng, má, gốc của vây ngực và vây lưng.
Màu đỏ xuất hiện ở gốc vây ngực được gọi là Motoaka, đây là một biểu hiện quan trọng của một con cá koi Asagi và Sushui đẹp bởi vì hai giống này có chung một dòng.
Điểm 1: Đầu của cá koi Asagi nên có màu trắng bong với Hi viền tròn quanh mang.

Hình ảnh cá koi Asagi
Đầu cá koi Asagi có màu trắng thuần khiết

Điểm 2: Lưng màu xanh, bụng màu đỏ cam, ngực có thể có Motoaka.
Hình ảnh cá koi Asagi
Bụng và mang cá koi Asaki có màu đỏ

Điểm 3: Lưng có màu xanh dương nhìn như kết mạng (Fukurin). Fukurin là một dạng kết mạng giữa nền da trắng và những vảy xanh dương.
Hình ảnh cá koi Asagi
Lưng cá koi Asagi có vảy màu xanh dương

Tiến hóa

Khi cá koi Asagi còn nhỏ toàn bộ vây ngực của nó màu đỏ, nhưng khi cá lớn lên một đường viền màu trắng sẽ lan rộng, tì lệ màu đỏ chiếm khoảng 30 – 50% diện tích vây ngực. Tỉ lệ 30% được xem như là hài hòa nhất.
Mặc dầu vây ngực là một phần quan trọng trong nét đẹp của một con Asagi, nó lại không phải là điều kiện tối cần thiết. Đầu cá nên toàn màu trắng, nhiều đầu cá Asagi có Jyama Zumi (nhóm những Sumi nhỏ) trên đầu hoặc đầu có da ửng vàng, đây được xem như là một lỗi. Đầu trắng tinh sẽ làm nổi bật màu xanh dương của lưng cá. Những vảy cá chạy từ vai đến đuôi sẽ kết thành mạng rất đẹp, đặc trưng Fukurin này chỉ xuất hiện ở những cá từ 4 – 5 tuổi và có size trên dưới 60 cm.
Hiển nhiên thật khó mà chọn đúng một con Tosai Asagi đẹp, bởi vì phẩm chất của nó chỉ có thể được quyết định chắc chắn trong vài năm tới.

Làm thế nào để đánh giá phẩm chất của một con Asagi?

  • Đầu phải là màu trắng thuần khiết.
  • Mang phải có viền Hi.
  • Lưng kết mạng nên chạy mềm mại từ đầu đến đuối.
  • Bụng có màu cam đỏ.
  • Hi không lan đến đường bên.

Việc cần chú ý trước tiên là biểu hiện mạng lưới trên lưng cá. Khi cá còn nhỏ, hình mạng lưới này chỉ xuất hiện lờ mờ và những vảy có màu xanh Indogo không phải là màu xanh đậm.
Các hàng vảy nên cân đối và ngang bằng.
Các Hi của Asagi sẽ tăng dần theo tuổi tác. Nếu bạn chọn một con Tosai có quá nhiều Hi, khi lớn lên nó sẽ có quá nhiều màu đỏ. Thật sự là một con Asagi chỉ trở thành một con Asagi thực thụ khi được 3 tuổi, lúc đó màu xanh ở cá sẽ xuất hiện lên rất đẹp và hình vảy Fukurin cũng sẽ xuất hiện. Chỉ đến lúc đó bạn mới có thể chắc chắn con Asagi của mình trông ra sao.
Một điều quan trọng nữa mà bạn cần phải quan sát là mũi của nó nên có màu trắng. Đầu có thể có màu xám vì bạn có thể nhìn thấy xương sọ qua lớp da trong suốt nhưng khi nó lớn lên lớp da đầu sẽ dầy ra và bạn lại có một cái đầu trắng thuần khiết. Khi người ta nói về mũi cá koi là ý nói về vùng mặt khởi đầu từ miệng cá hướng dần lên đến mắt cá.
Điểm kế tiếp là ta quan sát phần mang cá có viền đỏ, nhìn hao hao như hình móng ngựa, nếu không có ta tìm xem có Hi ở một phần ba phía dưới những mang này không.
Vấn đề khác nữa là nhìn màu đỏ trên bụng cá. Người Nhật so sánh vệt đỏ khá thiên về cam đỏ này như những vệt sơn phù trên lườn của một chiếc tàu. Nếu vệt màu đỏ này không hiện ra hai bên lườn, ta lật ngửa cá lại để có thể nhìn rõ hơn. Lý tưởng nhất là tìm được một con cá có bụng trắng và hai lườn có màu đỏ nhưng vệt đỏ này không lan đến đường bên. Tuyệt đối tránh một con tosai có vệt Hi đỏ chạy qua khỏi đường bên.
Vây ngực cũng rất quan trọng, lý tưởng nhất là màu đỏ trên vây ngực chiếm 30% diện tích vây. Nói một cách khác, ta nên chọn cá có vây ngực đỏ chỉ chừa một chút rìa là màu trắng, thông thường khi cá lớn lên màu đỏ này sẽ rớt xuống còn khoảng 1/3 vây nhưng không chắc chắn tuyệt đối.
Cũng lưu ý như thế với vây đuôi, phần màu đỏ trên vây đuôi nên chiếm 1/3 tính từ gốc đuôi trở ra. Vây lưng chỉ nên có một đường đỏ mòng nằm phía gốc vây, ngay khớp nối với lưng nhưng không cao hơn.
Tránh những con cá koi có vệt Hi trên lưng, điều này báo trước rằng khi cá trưởng thành màu đỏ sẽ chiếm rất nhiều.
Một lý do nữa khiến ta không thể bảo tồn giống Asagi một cách dễ dàng là các chỉ số của nước nếu thích nghi với Gosanke sẽ không lý tưởng chút nào với Asagi. Chỉ số GH quá cao sẽ khiến con Asagi xuất hiện những vệt Sumi và đầu trắng của nó sẽ trở thành xám.
Asagi là giống cá koi đầu tiên được xác lập. Tất cả các giống khác đều đi ra từ giống này.

Hình ảnh cá koi Asagi
Cá koi Hi Asagi với nhiều Hi trên lưng

Hình ảnh cá koi Asagi
Vẻ đẹp của một con koi Kinginrin Asagi

Nếu bạn đang tìm mua cá Koi, hãy tham khảo: Danh sách cá Koi Nhật Bản đang có tại trại Thái Hoà Koi Farm 

Back to top button